Wąsosz – powstańcy styczniowi

Ruszamy w kierunku Władysławowa, gdzie przy OSP skręcamy mocno w lewo i asfaltem, a później wąską ścieżką docieramy do mostku nad Liswartą.
Drogą polną jedziemy do Brzózek, gdzie skręcamy w prawo.
Przed przystankiem, po prawej znajduje się pomnik ku czci ofiar zamordowanych w czasie II wojny światowej.
Na końcu Brzózek skręcamy w lewo w leśny dukt. Leśnymi drogami docieramy do utwardzonej drogi przy Oddziale Aresztu Śledczego.
Skręcamy w lewo i po przejechaniu ok. 600m docieramy do ogrodzonego młodnika po lewej stronie drogi. Tu najwygodniej będzie pozostawić rower przypięty przy drodze.
Po obejściu płotu, między drzewami pozostałymi między połaciami wyciętego lasu, odnajdziemy kapliczkę wiszącą w pękniętym drzewie upamiętniającą walki powstańców.

Wracamy po rowery i kierujemy się z powrotem w kierunku Aresztu i dalej drogą do Wąsosza.
Docieramy do starego cmentarza i pomnika „Gloria Victis” po lewej stronie drogi.
Pomnik zbudowany został w 1963 roku, w setną rocznicę powstania styczniowego.
W tym samym miejscu w 1938 roku wybudowany był pierwszy w Polsce pomnik upamiętniający powstanie, wysadzony przez Niemców w czasie II wojny światowej. Na terenie cmentarza znajduje się kilka kapliczek Kalwarii, której główna część urządzona jest w wąwozie poniżej cmentarza. Kalwaria wybudowana w 1937 roku, podobnie jak pomnik, powstała staraniem ówczesnego proboszcza ks. Wincentego Spirry.
Nad Wartą naprzeciwko wąwozu  znajduje się teren rekreacyjny z altanami, placem zabaw i miejscem na ognisko.
Jest to też miejsce zakończenia spływów Szlakiem Kajakowym Liswarty. Skręcając w prawo z ul. Nadrzecznej trafimy na Rynek i do kościoła.
Istnieją przypuszczenia, że na przykościelnym terenie pochowano majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala”, którego grobu do dziś nie odnaleziono.

 Z wąsoskiego rynku przecinając główną drogę wyjeżdżamy prosto w ul. Witosa.
Przed kapliczką skręcamy do Wąsosza Dolnego. W połowie wsi, za nr 139 po prawej stronie znaleźć można ciekawostkę dla fanów militariów: przewoźny stalowy schron dla drużyny piechoty z czasów II wojny światowej – jeden z niewielu zachowanych tego typu na świecie.
Kontynuujemy jazdę asfaltem, a później polną drogą w kierunku lasu.
Jadąc leśnymi duktami odwiedzamy Warową Górę – miejsce pierwszych walk powstańców majora Lutticha i docieramy do Popowa.
Skręcamy w ul. Reymonta, a następnie Długosza. Przecinamy główną drogę na wprost. Po minięciu ośrodka ZHP skręcamy w prawo w kierunku Liswarty. Po przejechaniu przez Bujany Mostek kierujemy się lokalnymi drogami w kierunku bazy Poliswarcie.pl.